استاد راهنما:سرکار خانم غفوری

استاد داور:سرکارخانم منانی

پژوهشگر :الهام عسگری

زمستان1394

چکیده

موضوع این پژوهش مهمترین عوامل اخلاقی رفتاری تقویت معنویت می باشد. معنویت اشتیاق نسبت به یک واقعیت فرا هادی و عمل کردن براساس آن است و این اشتیاق غالباً در اوایل دوران کودکی خود را نشان می دهد و در واقع شامل فضایل اخلاقی تعریف شده است و در قالب نوعی الوهیت و نوعی رابطه من و تو با آن، که از طریق نماز و نیایش با معبود برقرار می شود و همچنین یک حقیقتی اختیاری است که معنویت فردی و اجتماعی انسان ها را می توان توسط عواملی از جمله عوامل اخلاقی رفتاری تحقق بخشید و تقویت کرد زیرا معرفت و ایمان حقیقی به خدا سبب می شود که این گرایش به سوی مبدأ کمال هدایت شود و در محبت ارزش های صحیح شکل یابد. هم چنان که خداوند در قرآن در آیات فراوانی با کلید واژه هایی چون تقوا، عمل صالح، ذکر الهی، صدق و … و به طورکلی در قالب فضایل اخلاقی و رفتاری به معنوی بودن انسان اشاره کرده است هرچند برخی معتقدند امری فطری است که در سرشت آدمی نهفته است و زوال ناپذیر است ولی همین معنویت دارای شدت و ضعف است و با عواملی می توان آن را تقویت کرد. این عوامل را می توان در سه بعد اعتقادی، اخلاقی و رفتاری خلاصه نمود. مهمترین عوامل اخلاقی تقویت معنویت عبارتند از: اخلاص، حسن ظن، تواضع، زهد، شکر، ، توکل- صدق، تقوا است و مهمترین عوامل رفتاری عبارتند از: نماز، روزه، توبه، علم آموزی، انفاق، صله رحم، نیکی به والدین، امربه معروف و نهی از منکر، رفق و مدارا. که این عوامل باعث ایجاد معنویت در فرد می گردد.

و به وسیله ی اخلاق و رفتارهای شایسته و رشد آنها در خود می توان معنویت را در خود پرورش داد و حضور خداوند را در همه حال حس کرد که ادب حضور در محضر خداوند چیزی به جز مراعات ارزش های اخلاقی نیست که همه ی آنها راهی به سوی لقاءالله و رسیدن به کمال را به ما نشان می دهند.

واژگان کلیدی: معنویت، اخلاق، رفتار.