مفهوم عید در فرهنگ اسلامى
واژه عید در اصل از فعل عاد (عود) یعود اشتقاق یافته است. معانى مختلفى براى آن ذكر كردهاند، از جمله: «خوى گرفته»، «هر چه باز آید از اندوه و بیمارى و غم و اندیشه و مانند آن»، «روز فراهم آمدن قوم»، «هر روز كه در آن، انجمن یا تذكار فضیلت مند یا حادثه بزرگى باشد»، گویند از آن رو به این نام خوانده شده است كه هر سال شادى نوینى باز آرد(1)
واژه عید تنها یك بار در قرآن به كار رفته است:
اللهم أنزل علینا مائدة من السماء تكنون لنا عیدا لأولنا و آخرنا و آیة منك (سورة مائده / آیه 114) در تفسیر نمونه ذیل این آیه گفته شده است: «عید در لغت از ماده عود به معنى بازگشت است، و لذا به روزهایى كه مشكلات از قوم و جمعیتى بر طرف مىشود و بازگشت به پیروزیها و راحتىهاى نخستین مىكند عید گفته مىشود، و در اعیاد اسلامى به مناسب اینكه در پرتو اطاعت یك ماه مبارك رمضان و یا انجام فریضه بزرگ حج، صفا و پاكى فطرى نخستین به روح و جان باز مىگردد، و آلودگىها كه بر خلاف فطرت است، از میان مىرود، عید گفته شده است و از آنجا كه روز نزول مائده روز بازگشتبه پیروزى و پاكى و ایمان به خدا بوده است حضرت مسیح (ع) آن را عید نامیده، و همانطور كه در روایات وارد شده نزول مائده در روز یكشنبه بود و شاید یكى از علل احترام روز یكشنبه در نظر مسیحیان نیز همین بوده است، و اگر در روایتى كه از حضرت على علیه السلام نقل شده مىخوانیم «و كل یوم لا یعصى الله فیه فهو یوم عید» هر روز كه در آن معصیتخدا نشود روز عید است» نیز اشاره به همین موضوع است، زیرا روز ترك گناه، روز پیروزى و پاكى و بازگشتبه فطرت نخستین است.(2)
امیدوارم این عید باستانی بر همه ایرانیان مبارک باشد.
1.فرهنگ دهخدا
2 تفسیر نمونه، 5/131