فریبنده ترین میل نفسانی از نگاه امام صادق(ع)
در آیه ۱۴ سوره آل عمران می خوانیم:
«زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ.»
«در چشم مردم آرايش يافته است ، عشق به اميال نفسانی و دوست داشتن زنان و فرزندان و هميانهای زر و سيم و اسبان داغ بر نهاده و چارپايان و زراعت همه اينها متاع زندگی اين جهانی هستند، در حالی که بازگشتنگاه خوب نزد خدا است.»
سه نکته کوتاه:
* در ميان نعمتهاى مادى زنان را مقدم داشته چرا كه در مقايسه با ديگر نعمتها نقش مهمترى در جلب افكار دنيا پرستان و اقدام آنها بر جنايات هولناك دارد!
امام صادق عليه السلام با استناد به «حبّ الشهوات من النساء…» فرمودند: مردم در دنيا و آخرت از چيزى بيشتر از زنان لذّت نمى برند… اهل بهشت نيز بيش از هر چيز به نكاح تمايل دارند تا خوردنى ها و آشاميدنى ها.
** سؤال: با اينكه خداوند زينت بودن مال و فرزند را پذيرفته است؛ «المال و البنون زينة الحيوة الدنيا» پس چرا اين آيه در مقام انتقاد است؟
پاسخ: زينت بودن چيزى، غير از دلبستگى به آن است. در اين آيه انتقاد از دلبستگى شديد است كه از آن به «حبّ الشهوات» تعبير مىكند.
*** آيه مورد بحث به شش چيز از سرمايه هاى مهم زندگى كه عبارتاند از:
۱- زن ؛ ۲- فرزند ؛ ۳- هميانهای زر و سيم (پولهاى نقد) ؛ ۴- اسبان داغ بر نهاده (مركبهاى ممتاز) ؛ ۵- چهارپايانى كه در دامدارى مورد استفاده هستند (انعام) ؛ ۶- و زراعتها (حرث )
اشاره مى كند كه اركان زندگى مادى انسان را تشكيل مى دهند.
اما باید توجه کنیم که اینها مصاديقی از جلوههاى دنياست كه در آيه ذكر شده و چه بسا این مصادیق در زمانهای مختلف تغییر کنند. مثلاً همیانهای زر کنایه از ثروت اندوزی و پول نقد و اسب کنایه از مرکب و وسیله نقلیه است.
سخن پایانی اینکه امروز هم بیشتر این امور جزو جلوه های غفلت مردم به شمار می روند. وقتی در خیابانها قدم می زنی زنانی را می بینیم که خود را برای جلب نظر مردان زینت کرده اند و مردانی که دست و پایشان در برابر چنین زنانی سست می شود!
در بازارها که سری بزنیم مشاهده می شود که عشق به همیان های زر چشم خیلی ها را کور کرده و برای ثروت اندوختن دست به هر کاری می زنند از دروغ و دغل کاری گرفته تا غشّ در معامله و ربا!
خیلی ها در دنیای امروز گرفتار علاقه شدید به ماشین های مدل بالا و تجملات زندگی و خانه های آنچنانی با امکانات فوق العاده شده اند.
و تاسف بارتر اینکه این امور را افتخار هم می دانند و حتی در شبکه های مجازی گروه تشکیل می شود تا هرکسی با افتخار از مصادیق حبّ به شهوات و امیال نفسانی خودش تصویر بگذارد و در دنیاپرستی رقابت شود.