چرا به امام علی(ع) «قسیم النار والجنه» میگویند
در روایتهای گوناگون شیعی و سنی از امیرالمؤمنین(ع) به «قسیم النار، قسیم الجنه والنّار، قسیم النار والجنه و …» یاد شده است، اما دلیل آن چیست؟ این سؤالی است که مأمون ۱۲ قرن پیش از امام علیبن موسیالرضا(ع) پرسید و پاسخ گرفت.
اباصلت هروی نقل کرده است که روزی مأمون به امام رضا علیه السلام گفت: یا اباالحسن! ما را از پدرت امیرالمومنین آگاه ساز که به چه علت قسیم الجنه و النار خوانده شده است و این به چه معناست که این مطلب فکر مرا مشغول ساخته است. پس امام رضا علیه السلام به او فرمود: ای مأمون! آیا تو از پدرت و او از پدرانش از ابن عباس از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نقل نکردید که گفت از رسول خدا شنیدم میفرمایند: حب علی ایمان و دشمنی با علی کفر است؟ پس مأمون پاسخ داد آری! سپس حضرت فرمودند: پس زمانی که ایمان و کفر بر اساس حبّ و بغض او باشد، بهشت و دوزخ را تقسیم میکند، بنابر این او قسیم الجنه و النار است.»
در ادامه این روایت آمده است: « اباصلت هروی میگوید پس از بازگشت امام از مجلس عرض کردم: ای پسر رسول خدا، چه جواب خوبی به مأمون دادید. پس فرمود: ای اباصلت! من به قدر فهم او جواب دادم؛ پدرم از پردانش از امیرالمؤمنین علی(ع) نقل کرده که فرموده است، رسول خدا(ص) به من فرمود: ای علی! تو قسمت کننده بهشت و دوزخ در روز قیامت هستی، به آتش میگویی این شخص برای توست و این شخص برای من.»
همچنین در روایتی از مُفضّلبن عمر نقل شده است که میگوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم به چه علت امیرالمؤمنین علیبن ابیطالب «قسیم الجنه و النار» گفته شده است؟ حضرت فرمودند: به خاطر اینکه دوست داشتن او ایمان و دشمن داشتن او کفر است، و همانا بهشت برای اهل ایمان آفریده شده است و جهنم برای اهل کفر خلق شده است پس او به این علت قسیم الجنه و النار است. بنابراین در بهشت وارد نمیشود مگر اهل محبت و دوستی با او و وارد آتش نمیشود مگر اهل دشمنی با او (علل الشرایع ج ۱ ص ۱۶۲).