ذكر يونسيه چيست؟

ذكر يونسيه يعني گفتن: «لا اله الا انت سبحانك اني كنت من الظالمين».[1]

مرحوم آيةالله سيد علي شوشتري و ملا حسينقلي همداني و سيد اكبر كربلائي و سيدعلي آقا قاضي تا جناب استاد آيةالله كشميري همگي اتفاق بر اين استغفار كامل آن هم در سجده داشتند.

آثار و بركات ذكر يونسيه

1) شفا از بیماری

پیامبر گرامى (صلى الله علیه و آله و سلّم): هر بیمار مسلمانى كه این دعا را بخواند، اگر در آن بیمارى (بهبودى نیافت و) مرد پاداش شهید به او داده مى شود و اگر بهبودى یافت خوب شده در حالى كه تمام گناهانش آمرزیده شده است.

2) گشایش از گرفتاریها

رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلّم): آیا به شما خبر دهم از دعایى كه هرگاه غم و گرفتارى پیش آمد آن دعا را بخوانید گشایش حاصل شود؟ اصحاب گفتند: آرى اى رسول خدا. آن حضرت فرمود: دعاى یونس كه طعمه ماهى شد: لا اله الا انت سبحانك إنّى كنت من الظالمین.

3) نجات از غم

امام صادق (علیه السلام): عجب دارم از كسى كه غم زده است چطور این دعا را نمى خواند لا اله الا انت سبحانك انى كنت من الظالمین چرا كه خداوند به دنبال آن مى فرماید: فاستبجنا له و نجیناه من الغم و كذلك ننجى المؤ منین (ما او را پــاسـخ دادیم و از غم نجات دادیم و این چنین مؤ منان را نجات مى دهیم ).

4) فرزند دار شدن

مرحوم كلینى نقل مى كند: مردى خراسانى بین مكه و مدینه در ربذه به امام صادق (علیه السلام) برخود و عرضه داشت : فدایت شوم من تا كنون فرزنددار، نشده ام ، چه كنم؟

حضرت فرمود: هرگاه به وطن برگشتى و خواستى به سوى همسرت روى آیه ، و ذالنون إذ ذهب مغاضبا فظنّ أن لن نقدر علیه فنادى فى الظلمات ان لا اله الا أنت سبحانك إنّى كنت من الظالمین را تا سه آیه بخوان إنشاء الله فرزنددار خواهى شد.

ختم هاي ذكر يونسيه

ختم هاي اين ذكر شريف «400» «700» «1001» «3000» «4000» «7000» بار گفته اند؛ كه بستگي به دستور استاد و قابليت طالب دارد، اما عدد 400 براي همه، آن هم شبها بعد از نماز عشاء تا هر وقت شب در سجده، نافع است.

چون اين ذكر به معني استغفار است در آن هيچ عوارضي نيست. براي ديدن حالات برزخي مؤثر است.

براي تقويت نفس و قلب و مكاشفات بسيار خوب است و براي رفع حجب و نورانيت مؤثر است و استجابت دعا و نجات مؤمنين، از طرف خدا شامل گوينده آن مي شود

تجرّد، با مداومت اين ذكر حاصل ميشود، چنانكه براي مرحوم سيد هاشم حداد سه روز حالت تجرّد برزخي اتفاق افتاد، كه البته مكاشفه؛ اين طول زماني را ندارد.

مرحوم آخوند ملا حسنقلي همداني: هر قدر، در هر وقت بتوانيد؛ اين ذكررا بگوئيد.

مرحوم شيخ محمد بهاري: «سالك در اواسط كارش اين ذكر را بگويد ( عددش به ابجد 2374)حضرت استاد از قول مرحوم سيدهاشم حداد نقل كردند كه ذكر يونسيه براي معرفت نفس و معرفت ربّ مؤثر است، و خودش به ذكر يونسيه مشغول بود.[2]

وقتي سـوال كردم در ايام فراغت، همانند راه رفتن و نشستن، چه ذكري براي نورانيت قلب و رفع حجب خوب است؟

فرمود: ذكر يونسيه.

مي فرمود: عدد 3000 به بعد براي كاملين «سالكيني كه از مراحلي و منازلي عبور كرده اند» مي باشد.

جناب استاد مدت زيادي در نجف 3000 مرتبه اين ذكر را در سجده مي گفتند.

ازبسياري از بزرگان اين ختم با عدد 400 مرتبه در سجده خصوصاً در ميان نماز مغرب وعشاء و يا قبل از اذان صبح و يا قبل از اذان صبح و يا بين الطلوعين جهت افاضات روحاني نقل شده است، و اين يكي از ختوماتي است كه معمولاً اساتيد در ابتداي سلوك به شاگردانشان توصيه مي كنند. ناگفته نماند كه اين ختم به منزله ي توبه اي حقيقي است اگر خالصانه براي خدا بجاي آورده شود، اثر شگرفي در پيشبرد انسان دارد.

وقتي از مرحوم آيةالله كشميري پرسيدند بهترين كار براي سالك در كدام يك از اعمال عبادي است؟ فرمودند: بهترين آن سجده است كه ذكر يونسيه در آن گفته شود. و فرمودند: امان ذكر يونسيه موجب اتصال به ارواح و باز شدن چشم برزخي ميگردد.[3]

اين ذكر شريف اثر بسيار عجيبي در رفع غم و اندوه دارد.

امام صادق (عليه السلام) فرمودند: تعجب مي كنم از چهار كس كه چهار نوع گرفتاري دارند چگونه به اين چهار چيز پناه نمي برند.

از جمله اينها فرمودند: تعجب مي كنم از كسي كه دچار غم و اندوه شده است اما به اين سخن پناه نمي برد، زيرا كه حقتعالي در دنباله آن فرموده: «و نجيناه من الغم و كذلك ننجي الموءمنين» يعني ما او را «حضرت يونس را به سبب اين سخن» از غم و اندوه نجات داديم و اينگونه ما مؤمنان را نجات مي بخشيم.

منبع: اقتباس از كتاب راهنماي گرفتاران

——————————————————————————–

[1] سوره انبيا آیه 87.

[2] تذكره المتقين

[3] آفتاب خوبان، اثراستاد سیدعلي اكبر صداقت

عصر قبل از ظهور عصر دلبستگی و وابستگی شدید و افراطی مردم به دنیا و اموال و تجملات و خورد و خوراک و املاک و پول و درهم و دینار است!! یعنی ارتباط وثیقی بین همه شئون زندگی بشر با پول و تجمل گرایی و دنیادوستی وجود دارد. انسانِ آخرالزمانی برای پول هر کاری می کند؛ هر کاری که برایش ممکن باشد… از اشتغال شبانه روزی گرفته تا حرام خواری و دزدی و کلاه برداری و سرقت و رشوه و ربا خواری و…!!

این وضعیت باعث دوری انسان از خدا و آخرت و احسان و اعمال صالحانه و… می شود تا زمانی که حضرت مهدی(عج) ظهور می کند و اوضاع را تغییر می دهد و مردم را از ذلت بندگی دنیا می رهاند و آنان را مالکان واقعی اموال دنیا می کند؛ بدون آنکه برای آن جنایتی انجام دهند، فسادی بکنند، دروغی بگویند، حرامی مرتکب بشوند!!

امیرالمومنین امام علی (ع) در خطبه ای، وضعیت مردم در آخرالزمان را چنین ترسیم می کنند: «مردم امانت ها را ضایع می کنند، دروغ گفتن را حلال می شمرند؛ ربا خوردن یکی از کارهای معمولی جامعه شود، رشوه خواری در میان مردم رواج می یابد؛ ساختمان را محکم می سازند؛ دین را به دنیا می فروشند (یعنی برای دست یافتن به دنیا، نعمت های زودگذر آن، از ارتکاب هیچ گناهی باکی ندارند). در کارهای زندگی از هوا و هوس پیروی می کنند…، اشرار و مردم دور از خدا و معنویت در جامعه محترم هستند؛ پیمان شکنی رایج می شود؛ زنان با مردانشان به جهت حرص به دنیا در کار تجارت شرکت می کنند و …». (بحارالانوار، ج 52، ص 193)

از رسول گرامی اسلام (ص) نیز نقل شده است: «زمانی بر امتم برسد که باطنشان خبیث و ناپاک و ظاهرشان زیبا باشد و این صفت به طمع رسیدن به مال دنیا است. آنچه در پیشگاه خدای عز و جل است، نمی جویند. کارشان از روی ریا باشد و ترسی از خدا ندارند. همت آنان شکمشان است و شرافت مردم، کالای آنها و زنانشان، قبله و دینشان، درهم و دینار است».

خدا کند ما در صف بندگان خدا قرار نگیریم و مالک ایمان و دین و آخرت خود باشیم تا از این مهلکه به سلامتی گذر کنیم.

 حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه حق دنیا و آخرت خویش را به سود ما ترک و رها فرموده و خواهد فرمود. اما در دنیا؛ روایتی است در کافی از امام صادق علیه السلام که ضمن حدیثی طولانی آمده حضرت صادق علیه السلام فرمودند: «ای ابویسار به تحقیق که تمام زمین برای ما است و هرچه خداوند از آن برآرد همه از برای ما است.»

ابویسار می گوید: به آن حضرت(ع) عرض کردم پس همه مالم را برای شما بیاورم؟ فرمودند: «ای ابویسار البته ما آن را بر تو حلال کردیم، و مباح گردانیدیم پس مال خودت را برگیر و هر آنچه از زمین در دست شیعیان ما هست بر آنها حلال است تا هنگامی که قائم ما(عج) به پا خیزد و مالیات آن را از آنان بگیرد و زمین را در دست ایشان واگذارد …»

و اما در آخرت؛ باز در بحار از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمودند: «هر گاه روز قیامت شود خداوند حساب شیعیان ما را بر ما قرار می دهد، پس آنچه از گناهان بین آنها و بین خدا باشد محمد صل الله علیه وآله از درگاه الهی برایشان طلب بخشش می کند و آنچه بین آنها و بین مردم بوده باشد از مظالم محمد صل الله علیه و آله آن را از طرف ایشان ادا خواهد ساخت و آنچه بین آنها با ما باشد ما به آنها می بخشیم تا بدون حساب وارد بهشت شوند.»

در تفسیر «البرهان» نیز چند روایت در این باره نقل شده است که از آن جمله می توان به تفسیر آیه 26 سوره مبارکه غاشیه (ان علینا حسابهم) اشاره و مراجعه کرد.

برگرفته از مکیال المکارم، آیت الله موسوی اصفهانی، صفحه ۱۱۸

حدیث:

الإمام زين العابدين عليه السلام :قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : يا بُنَيَّ ، إنَّ أشَدَّ العُدمِ عُدمُ القَلبِ ، وإنَّ أعظَمَ المَصائِبِ مُصيبَةُ الدّينِ ، وأسنَى المَرزِئَةِ مَرزِئَتُهُ .

امام زين العابدين عليه السلام :لقمان به پسرش گفت: «اى پسرم! بدترين نادارى، نداشتن دل است و بزرگ‏ترين مصيبت ، بدهكارى است و بالاترين محروميت و بلا هم ، همان بدهكارى است» .

منبع: قصص الأنبياء : ص 196 ح 246 ، بحار الأنوار : ج 13 ص 420 ح 15 .

” قربانی کردن ” نمادی از قطع دلبستگی و وابستگی ها و جلوه ای از ایثار مال و جان در راه محبوب واقعی و رضای خدا است . بنابراین اگر اسرار قربانی و تاثیر آن در آمادگی روحی برای دوری از هرگونه منفعت طلبی و زیاده خواهی آشکار شود و از سویی توجه کنیم که سفارش شده گوشت قربانی برای فقرا و یا میهمانی خویشاوندان و همسایگان مصرف شود که در حقیقت با این قربانی یک نوع رسیدگی به نیازمندان و تقویت روحیه نوع دوستی می باشد و آنچه در میان مسلمانان رایج است و حتی قبل از اسلام در میان خیر خواهان و بخشندگان رایج بوده به همین انگیزه است و تبلیغات سوء خشنونت طلبی و با عدم رعایت حقوق حیوانات به هیچ وجه نسبت به قربانی سازگاری ندارد.
لذا البته آنچه که از قربانی کردن و رسیدن به مقام قرب الهی به وسیله ذبح گوسفند, لحاظ شده است , قطع علقه های روحی و مالی است که باعث تقوای قلب و طهارت نفس می گردد.
خداوند متعال می فرماید:
” وقتی شما قربانی می کنید آنچه که متعلق به خدا است , تقوای شماست نه گوشت و پوست قربانی “ (حج , آیه ۳۷).
خلاصه این که ظاهر کار سر بریدن است ، اما واقعیت قضیه نهایت تسلیم ، سرسپردگی , عشق و علاقه بنده به مولای خود است . چه عشقی بالاتر از این که انسان حاضر شود, عزیزترین کسان خود را برای رضای خالق خود با دست خود ذبح کند و قربانی نیز عاشقانه تسلیم شود، نه به زور و قهر که در مفهوم خشونت نهفته است , (صافات , آیات ۱۰۲ و ۱۰۳).
والاترین صفت بنده در مقابل رب , همان تسلیم بودن اوست

” و من احسن دینا ممن اسلم وجهه لله و هو محسن “ (نسائ, آیه ۱۲۵)
و ما مامور به همین وظیفه و تکلیف هستیم و رشد ما در گرو آن است

” فمن اسلم فاولئک تحروا رشدا “ (جن , آیه ۱۴)
و تسلیم شدن در مقابل خدا; یعنی , پذیرش قلبی و عملی و با نهایت آرامش خاطر دستورات الهی .

حکمت و فلسفه قربانی در روایات
قربانی یکی از دستورات خداوند متعال در اعمال حج است که حقیقت و فلسفه آن به طور کامل و قطعی برای ما مشخص نیست، اما برخی از مطالبی که در آیات و روایات در این باره آمده است عبارت است از:

۱٫ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند:

” خداوند قربانی را قرار داده است تا مساکین از گوشت سیر شوند “ (۱)

لذا سفارش شده که حیوان چاق را برای قربانی انتخاب و گوشت آن سه قسمت شود، یک بخش برای خودشان، بخش دوم را به فقرا بدهند، و بخش سوم را هدیه نمایند.(۲)

قرآن کریم نیز می فرماید:

” فَکُلُواْ مِنْهَا وَ أَطْعِمُواْ الْقَانِع َ وَ الْمُعْتَرَّ ” ;(۳)

از گوشت آن ها بخورید، و مستمندان قانع و فقیران را نیز از آن اطعام کنید. این گونه ما آن ها را مسخرتان ساختیم، تا شکر خدا را به جا آورید.

۲٫ ابوبصیر از امام صادق علیه السلام علت قربانی را پرسید، حضرت فرمودند:

« هنگامی که اولین قطره خون قربانی به زمین می ریزد گناهان صاحبش بخشیده می شود و به وسیله قربانی معلوم می شود چه کسی تقوای الهی دارد.” (۴)

قرآن مجید نیز می فرماید:

” نه گوشت ها و نه خون های آن ها، هرگز به خدا نمی رسد. آن چه به او می رسد، تقوا و پرهیزگاری شماست . این گونه خداوند آن ها را مسخّر شما ساخته ، تا او را به خاطر آن که شما را هدایت کرده است بزرگ بشمرید ، و بشارت ده نیکوکاران را “ (۵)

۳٫ قربانی یکی از شعائر و نشانه های الهی و موجب خیر و برکت است :

” وَ الْبُدْن َ جَعَلْنَـَهَا لَکُم مِّن شَعَائرِ اللَّه ِ لَکُم ْ فِیهَا خَیْرٌ (۶)

و شترهای چاق و فربه را (در مراسم حج ) برای شما از شعائر الهی قرار دادیم، در آن ها برای شما خیر و برکت است .”

قربانی حج، نشانه قربانی حضرت ابراهیم و بزرگداشت و زنده نگه داشتن یاد خلیل خداست که خالصانه و برای انجام فرمان الهی تصمیم گرفت فرزندش را قربانی کند.

۴٫ قربانی وسیله تقرب و نزدیکی به خداوند است، که حضرت علی علیه السلام می فرمایند: “اگر مردم می دانستند چه فوایدی در قربانی است ، هر آینه قربانی می کردند و لو با قرض گرفتن باشد”.(۷)

– چند نکته:

۱- البته درست است که قربانی کردن برای حاجی در حج واجب الزامی هست، اما برای دیگرانی هم که به حج مشرف نشده اند مستحب می باشد. (و به طور کلی، قربانی کردن امر مستحبی هست که در روایات بسیار بر آن سفارش شده است.)

۲- همچنین برای نذر و امثال آن نیز می توان قربانی قرار داد.

۳- در عقیقه هم قربانی داریم که ان شاءالله بحثش خواهد آمد.

– پی نوشت:

۱- بحارالانوار، علامه مجلسی ، ج ۹۶، ص ۲۹۶ـ۲۹۸، مؤسسه الوفأ.
۲- ر.ک : تحریر الوسیله ، امام خمینی ;، ج ۱، ص ۴۲۳ـ۴۲۴، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ; / بحارالانوار، همان
۳- حج ،۳۶
۴- بحارالانوار، همان
۵- حج ،۳۷
۶- حج ،۳۶
۷- بحارالانوار، همان