روایتی از مرحوم آیت‌الله حق‌شناس
این گونه خدا را بخوانیم !

خداوند به حضرت موسی(علیه السلام) فرمود که ای موسی! اگر می‌خواهی مرا بخوانی، باید ترسان و هراسان باشی ، باید پیشانیت را روی خاک بگذاری. با همه بدنت برای من سجده کن و قلبت….
پارسینه-گروه دین: خداوند به حضرت موسی(علیه السلام) فرمود که ای موسی! اگر می‌خواهی مرا بخوانی، باید ترسان و هراسان باشی، باید پیشانیت را روی خاک بگذاری. با همه بدنت برای من سجده کن و قلبت را برای من خاشع بنما.

توجه به فضایل و رذایل اخلاقی انسان را در موقعیتی قرار می‌دهد که در مسیر الی الله قرار گیرد تا در سایه آن لذت حضور خداوند را در تمام لحظات زندگی‌اش احساس کند.

هر چه به انسان می‌رسد از جانب خداست

پروردگار عزیز فرموده: «مَا أَصَابَ مِنْ مُصِیبَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَمَنْ یُۆْمِنْ بِاللَّهِ یَهْدِ قَلْبَهُ غڑ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ»، هر مصیبتی که برای انسان می‌رسد؛ مثل بیماری، سختی، تلف مال؛ درست است که خدای متعال علم احاطی قیومی دارد و می‌تواند جلوی اینها رو بگیرد؛ اما برای صلاح شما، برای امتحان شما این بلیِّات نازل می‌شود.

باید مۆمن در هر حال دغدغه و اضطراب خاطر نداشته باشد: «إنَّ العَبدَ لَیُصیبُهُ مِنَ المَصائِبِ، حَتّى یَمشِیَ عَلَى الأَرضِ وما عَلَیهِ خَطیئَةٌ»، این درد و کسالت که می‌آید، به امر الهی این قدر در بدن مۆمن می‌ماند تا اینکه بر او هیچ گناهی نماند؛ پاک پاک شود، پروردگار این گونه امتحان می‌کند.

حالا همان قدر که ایمان داشته باشد، معتقد باشد که اینها از جانب خدا و رسول است و خیرش در این است، صلاحش در این است، پروردگار او را در صراط ایمان ثابت نگه می‌دارد و شرح صدر به او مرحمت می‌فرماید، وقتی که چنین حالت قلبی برای او پیدا شد، پروردگار، به او مقام صبر و تسلیم و رضا عنایت می‌فرماید:

قال النبی(صلی الله علیه وآله): «ألَا أَدُلُّکـُمْ عَلَى سِلَاحٍ یُنْجِیکُمْ مِنْ أَعْدَائِکُمْ وَ یُدِرُّ أَرْزَاقَکُمْ قَالُوا بَلَى قَالَ تَدْعُونَ رَبَّکُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُۆْمِنِ الدُّعَاءُ»، فرمود: آیا شما را راهنمایی کنم به اسلحه‌ای که شما را از دشمنان دین حفظ می‌کند و ارزاقتان را زیاد و فراوان؟ «تدعون ربکم باللیل و النهار»، پروردگار را شب و روز بخوانید، حقیقتاً بخوانید؛ زیرا سلاح مۆمن دعاست «فَإِنَّ سِلَاحَ الْمُۆْمِنِ الدُّعَاءُ» و «مَتی تَکْثِرُ قَرْعَ الْبابِ یَفْتَحُ لَکَ

بکوب حلقه در را که عاقبت ز سرای/ سری برآید چون حلقه را بجنبانی

بالاخره که خواهد گفت شما مقصودتان چیست؟ و جوابتان را می‌دهند.

امیر(علیه السلام) به حضرت مجتبی(علیه السلام) فرمود: «أحی قلبک بالموعظة»، به مواعظ حسنه قلب‌های شما زنده خواهد شد.

آداب دعا

به حضرت موسی(علیه السلام) فرمود: «یَا مُوسَی، کُن إذا دَعَوتَنی خَائفاً مُشفِقاً وَجِلاً … وَارتَقِب بَینَ یَدَیّ فی القِیَامِ وَنَاجِنی حَیثُ تُنَاجی بِخَشیَةٍ مِن قَلبٍ وَجِلٍ»؛ اگر می‌خواهی مرا بخوانی، باید خائف باشی، ترسان و هراسان باشی و فرمود: «وَاعفِر وَجهَکَ فی التُّرابِ»؛ باید بهترین‌ جاهای بدنت - پیشانیت- را در پست‌ترین مواضع - روی خاک - بگذاری، او این طور می‌خواهد می‌فرماید: «وَاسجُد لی بمَکَارِمِ بَدَنِکَ» با همه بدنت برای من سجده کن؛ قلبت را برای من خاشع بنما «فاخشع لی قلبک».

به حضرت عیسی(علیه السلام) فرمود: «یا عیسى استغث بی فی حالات الشدة فإنی اغیث المکروبین واجیب المضطرین وأنا أرحم الراحمین»، در حالت سختی به من استغاثه کن، من گرفتاران را پناه می‌دهم و مضطرین را اجابت می‌کنم؛ من ارحم الراحمین هستم، من فریادرس آن‌ها هستم، اینها دوای قلب ماست.

حالا بین بزرگان دین ما چگونه دعا می‌کردند: رسول اکرم(صلی الله علیه وآله): «اللهم لا تنزع منّی صالح ما اعطیتنی ابداً اللهم»، ای پروردگار عزیز من! طوری نشود آن نعمت‌هایی که به من دادی، در اثر کفران از من بگیری! باید شکرگزاری کرد، تا نعمت بماند - این سخنان برای این است که به ما یاد بدهند و گر نه آن‌ها نفس عصمتند - مبادا این برکات را از ما بگیری؛ نزع کنی و ببری، «ولا تردنی فی سوء استنقدتنی منه»؛ پروردگارا! مبادا دو مرتبه مرا در آن بدی‌ها، سختی‌ها و گرفتاری‌ها وارد کنی که از آن نجات داده‌ای.

به حضرت عیسی(علیه السلام) فرمود: «یا عیسى استغث بی فی حالات الشدة فإنی اغیث المکروبین واجیب المضطرین وأنا أرحم الراحمین»، در حالت سختی به من استغاثه کن، من گرفتاران را پناه می‌دهم و مضطرین را اجابت می‌کنم؛ من ارحم الراحمین هستم، من فریادرس آن‌ها هستم، اینها دوای قلب ماست.

موعظه باعث زندگانی دلهاست

امیر(علیه السلام) به حضرت مجتبی(علیه السلام) فرمود: «أحی قلبک بالموعظة»، به مواعظ حسنه قلب‌های شما زنده خواهد شد.

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَجِیبُواْ لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُم لِمَا یُحْیِیکُمْ… وَأَنَّهُ إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ»، دعوت انبیا و ائمه‌ طاهرین، سبب حیات قلب شماست؛ آن‌ها شما را به حیات دائم و به نعیم ابد دعوت می‌کنند، نمی‌گذارند که مۆمن باطل را حق و حق را باطل بفهمد، آیه عجیبی است: «و اعلموا أن الله یحول بین المرء و قلبه یعنی أن یعتقد الحق باطلاً و أن یعتقد الباطل حقاً».

وقتی که جلو رفت، پروردگار عزیز قلبش را در همان عقاید حقه مستقر می‌کند و این علامت شرح صدر است:

ربنا گویند از او لبیک عبدی بشنوند/ جمله سرمست الست از جرعه‌ی این باده‌اند
تا به دنیا آمدند از کلبه‌ی کتم عدم/ رو به حضرت جز نیاز و ناله نفرستاده‌اند

به مناسبت روز زن
همسرداری آیه الله بهجت چگونه بود؟

گاه که مثلا کدورتی کوچک پیش می آمد و آقا شب به اتاق خودشان می رفت وقتی صبح می شد و می آمد در هر صورت ناراحتی را با ناراحتی جواب نمی دادند و…

پارسینه-گروه دین: امیرالمومنین و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تنها زوجی هستند که در کامل بودن و عاشق بودن ، کسی به آنها نخواهد رسید. ایشان، یگانه همسرانی هستند که از هر عیب و خطا به دور بوده‌اند.

دیگران چون معصوم نیستند از خطا و اشتباه هم در امان نخواهند بود. ما نیز از این مسأله بری نیستیم. اما کاستی‌ها و ایرادات، نباید مشکلی در زندگی مشترک به وجود بیاورند. با مدارا کردن و انعطاف در برابر مشکلات، انسان می‌تواند بهترین لذت را از زندگی خود داشته باشد.

حضرت آیت الله العظمی بهجت به تمام همسران این گونه حکیمانه سفارش می کنند:« هماهنگی و موافقت بین زن و مرد در محیط خانواده از هر لحاظ و به صورت صد در صد برای غیر انبیاء و اولیا غیر ممکن است.

اگر بخواهیم محیط خانه،گرم و با صفا و صمیمی باشد،فقط باید صبر و استقامت و گذشت و چشم پوشی و رافت را پیشه خود کنیم تا محیط خانه گرم و نورانی باشد.اگر این ها نباشد اصطکاک و برخورد پیش خواهد آمد.و همه اختلافات خانوادگی از همین جا ناشی می شود.»

پیامبر صلی الله علیه و آله درباره اهمیت بالای مدارای با مردم این گونه می فرماید: امرنی ربی بمداراة الناس کما امرنی باداء الفرائض.پروردگارم ، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده ، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است (میزان الحکمه/ج4/ص8/ح5711

هم چنین آن پیامبر مهر و دوستی که در مدارای با مردم شهره عالم است در این باره می فرماید: مداراة الناس نصف الایمان ، و الرفق بهم نصف العیش.مدارا کردن با مردم نصف ایمان است و نرمی و مهربانی کردن با آنان نصف زندگی است.(میزان الحکمه/ج4/ص8/ح 5712.

امیرالمومنین علی علیه السلام که هم چون پیامبر در مدارای با خلق خداوند شهره عالم بود در این راستا این گونه می فرماید: راس الحکمة مداراة الناس .مدارا کردن با مردم ، سرآمد حکمت است.(میزان الحکمه /ج4/ص8/ح5717.

زن و مرد باید مانند باغبان باشند. باغبان به گل‌های خود عشق می‌ورزد، با آنکه می‌داند که گل‌هایش خار هم دارند و چه بسا، دستانش به هنگام نوازش گل‌ها، به خار زخمی شده باشد!زن و مرد باید به یاری هم عیوب و کاستی‌های یکدیگر را برطرف نمایند.

انعطاف‌پذیری، مدارا نمودن و کنار آمدن با کاستی‌های همسر به این معنی نیست که آنها را بپذیریم، بلکه باید برای رفع آن عیوب و کاستی‌ها به وی یاری رسانیم. البته بعضی شرایط را نمی‌توان تغییر داد.

مثلاً نازیبایی صورت، نا متعادل بودن قد و قامت، اصل و نسب، بیماری‌های لاعلاج و… که باید پیش از ازدواج با دقت به این موارد، چشم‌های خود را بازکنیم! پس از ازدواج نیز به انتخاب خود احترام بگذاریم. عیب بستن به همسر، به معنای عیب خرد و انتخاب ماست!

در رویارویی با طوفان‌های سهمگین، درختانی تاب ایستادگی دارند که انعطافپذیر باشند. درختانی که اهل انعطاف و سازگاری و نرمش و مدارا نباشند، درهم می‌شکنند.

ما هم اگر اهل مدارا و انعطاف نباشیم و نتوانیم خود را با شرایط خاص و ویژه همسر خود سازگار کنیم، به زودی دلشکسته می‌شویم و این مسأله باعث سرخوردگی و افسردگی در ما می‌شود.

باید پذیرفت که هیچ انسانی به طور مطلق کامل نیست و هر کسی دارای عیوبی است. ما و همسر ما نیز از این امر مستثنا نیستیم.

بنابراین به جای توهم و زندگی در رۆیا، عیوب یکدیگر را نادیده بنگاریم و در کنار هم کامل شویم که مدارا کردن، اساس دوستی است.

امیرامومنین آن امام همام نتیجه و سرانجام مدارای با مردم را این گونه بیان می فرمایند : دار الناس تستمع باخائهم.با مردم مدارا کن ، تا از دوستی آنان بهره مند شوی /(میزان الحکمه/ج47/ص11/ح5729

عارف کامل و سالک الی الله حضرت آیت الله العظمی بهجت رحمة الله علیه در زندگی با همسرشان بسیار اهل مدارا بودند ، فرزند گرامی ایشان جناب حجة الاسلام و المسلمین حاج شیخ علی بهجت در این باره می فرماید :

ایشان (آیت الله بهجت) همواره مدارا را در مورد همسر خود در پیش می گرفتند ، در هر شرایطی صبر و تحمل ایشان بر هر چیز دیگری غلبه داشت ، حتی گاهی که مادر اظهار ناراحتی می کردند آقا اگر پاسخی هم داشتند نمی گفتند و در هر صورت ناراحتی را با ناراحتی جواب نمی دادند و البته در اکثر مواقع پاسخی جز سکوت نداشتند ، گاهی هم که کار مثلا بالا می گرفت آقا در مرحله اول می گفتند :

خب حالا غذایمان را بخوریم دیگر» و اگر این شیوه هم جواب نمی داد در مرحله شدیدتر تهدید می کردند و مثلا می فرمودند :« غذایم را به اتاق می برم و آن جا می خورم .

و نهایت امر این بود که در بالاترین حد ممکن غذا را در اتاق خود میل می کردند ،اگرچه همواره اصرار داشتند که با همسر خود بر سر سفره بنشینند.

فرزند آیت الله العظمی بهجت در ادامه درباره رفتار نیک و شایسته پدر بزرگوارشان با همسرشان این گونه می فرماید:

گاه که مثلا کدورتی کوچک پیش می آمد و آقا شب به اتاق خودشان می رفت وقتی صبح می شد و می آمد به مادر می گفتند :

خسته نباشید و از حال و احوال ایشان می پرسید! انگار نه انگار که اتفاقی افتاده گاهی فکر می کردم شاید ایشان فراموش می کردند که شب چه اتفاقی افتاده ولی وقتی از 50 یا 60 سال پیش سخن به میان می آمد کاملا جزء جزء آن را تعریف می کردند و این یعنی این که ایشان فراموشکار نیستند بلکه روح بلندشان اجازه نمی داد هیچ کدورتی را به دل بگیرند.

بسیار اتفاق می افتاد که مادر سخنانی به پدر می گفت که اشتباه بود ، ایشان آن قدر صبوری می کردند که ما ناراحت می شدیم ، یکبار به مادر گفتم شما مثلا در این مورد اشتباه کرده اید و دلایل آن را ذکر کردم وقتی خدمت آقا رسیدم ایشان فرمودند:

«که نباید می گفتید» یعنی حاضر نبودند کوچکترین اصطکاکی در روابط خانوادگی ایجاد شود ، گاه نیز برای ایشان وسائلی را می گرفتند و به عنوان هدیه می دادند ، به بچه ها هم سفارش می کردند که همواره با مادر باید مدارا کرد و نباید به هیچ وجه با تندی پاسخ شان را داد

به نقل از پارسینه

بیانات آیت الله جوادی آملی
مقام والاى مادر در قرآن
نوع دستورهايى كه اسلام به زن ومرد می دهد، در عين حال كه يك راه مشتركى براى هر دوقائل است ولى راه مخصوص را هم از نظر دور نمی دارد، وقتى احترام به پدر ومادر را بازگو می كند،براى گرامى داشت مقام زن، نام مادر را جداگانه وبالاستقلال طرح می كند.
پارسینه-بیانات آیت الله جوادی آملی: نوع دستورهايى كه اسلام به زن ومرد می دهد، در عين حال كه يك راه مشتركى براى هر دو قائل است ولى راه مخصوص را هم از نظر دور نمی دارد، وقتى احترام به پدر ومادر را بازگو می كند، براى گرامى داشت مقام زن، نام مادر را جداگانه وبالاستقلال طرح می كند.

قرآن كريم می فرمايد:

اما يبلغن عندك الكبر احدهما او كلاهما فلا تقل لهما اف و لا تنهرهما و قل لهما قولا كريما

اگر يكى از آن دو يا هر دو، در كنار تو به سالخوردگى رسيدند به آنها حتى «اوف‏» مگو وبه آنها پرخاش مكن و با آنها سخنى شايسته بگوى.

ودر بخشى ديگر مى‏فرمايد: ما سفارش كرديم به انسان كه احسان را نسبت‏به پدر و مادر فراموش نكند:

و وصينا الانسان بوالديه احسانا

وانسان را نسبت‏به پدر ومادرش به احسان سفارش كرديم.

و قضى ربك الا تعبدوا الا اياه و بالوالدين احسانا

پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد وبه پدر ومادر خود احسان كنيد. ودر جاى ديگر احسان به پدر ومادر را در كنار عبادت حق ياد می كند:

ان اشكر لي و لوالديك

شكر گزار من وپدر ومادرت باش.

اما با همه اين تجليل‏هاى مشترك، وقتى مى‏خواهد از زحمات پدر ومادر ياد كند، از زحمت مادر سخن مى‏گويد، نه از زحمت پدر، آنجا كه مى‏فرمايد:

و وصينا الانسان بوالديه احسانا حملته امه كرها و وضعته كرها و حمله و فصاله ثلاثون شهرا (5(
زحمات سى ماهه مادر را مى‏شمارد، كه: دوران باردارى، زايمان، ودوران شيرخوراگى براى مادر دشوار است. وهمه اينها را به عنوان شرح خدمات مادر ذكر مى‏كند. قرآن كريم به هنگام يادآورى زحمات حتى اشاره‏اى هم به اين موضوع ندارد كه: پدر زحمت كشيده است.

بنابراين، آيات قرآن كه در مورد حق شناسى از والدين آمده است‏بر دو قسم است: يك قسم حق شناسى مشترك پدر ومادر را بيان مى‏كند وقسم ديگر، آياتى است كه مخصوص حق شناسى مادر است، قرآن كريم اگر درباره پدر حكم خاصى بيان می كند فقط براى بيان وظيفه است، نظير:
و على المولود له رزقهن و كسوتهن بالمعروف

خوراك وپوشاك مادران به طور شايسته به عهده پدر فرزند است.

وليكن هنگامى كه سخن از تجليل وبيان زحمات است، اسم مادر را بالخصوص ذكر می كند.

به نقل از پارسینه

حجه الاسلام قرائتی بیان می دارند:

سال‌ها قبل از انقلاب که تازه برای جوانان کلاس شروع کرده و در کاشان جلسه داشتم، به قصد زیارت امام رضا (علیه‌السلام) به مشهد رفتم؛ در حرم به حضرت (علیه‌السلام) عرض کردم: «چه خوب است چند روزی که در خدمت شما برای زیارت هستم، کلاسی هم در مشهد برای جوانان داشته باشم».

در همین حال یکی از روحانیون آشنا را دیدم، گفت: «دبیران تعلیمات دینی، جلسه‌ای دارند، شما هم می‌خواهید شرکت کنید؟» باهم رفتیم، جلسه‌ای با حضور آیت‌الله خامنه‌ای، شهیدان مطهری، بهشتی و باهنر. اجازه دادند، من هم صحبت کردم، خیلی پسندیدند، حتی آن قدر شهید مطهری خندید که نزدیک بود صندلی‌اش بیافتد! و مرحوم شهید بهشتی فرمود: «من فکر می‌کردم که آیا می‌شود دین را همراه به مَثل و خنده به مردم منتقل کرد که امروز به آرزوی خود رسیدم».

در پایان جلسه، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب (دامت برکاته) که در آن زمان امامت یکی از مساجد مهم مشهد (مسجد کرامت) را به عهده داشتند، مرا به منزل دعوت کرده و پس از پذیرایی، مرا به آن مسجد بردند که جوان‌های زیادی حضور داشتند، به من فرمودند: «تا در مشهد حضور دارید، برای مردم و جوانان، در این مسجد کلاس داشته باشید». لذا به این شکل، دعای من مستجاب و به آرزوی خود رسیدم.

اگر کار خوب و خیری را به کسی یاد بدهیم، تا مادامی که او انجام می‌دهد اجرش برای ما هم هست. حدیث داریم: «الدال علی الخیر کفاعله»(کافی، ج ۴، ص ۲۷) معلمی که علم و دانش و تربیت را به افراد منتقل می‌کند تا زمانی که آن را عمل می‌کند، در ثوابش شریک است. پس معلم، کار خیر کلیدی می‌کند.

لذا من مدیون شهید مطهری هستم. همه افرادی که از طریق تلویزیون از من حدیث شنیده‌اند، ایشان در ثواب همه آنها شرکت است، چون ایشان خدمت امام خمینی(ره) واسطه شد تا من به این برنامه تلویزیونی درس‌هایی از قرآن، راه پیدا کردم. البته مقامات این عزیز، زیاد است، مثل مقام شهید، مقام معلم، مقام عالم، مقام عارف، مقام مفسر، مقام فیلسوف، مقام روضه خوانی و در مجموع انسانی جامع بود.