معاونت فرهنگی مدرسه به مناسبت فرا رسیدن ایام سوگواری سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(علیه السلام)  ویژ طلاب و عموم مردم نمایشگاه کتابی را با موضوعات مذهبی، اجتماعی ، روانشناسی  و…. برگزار نموده لازم به ذکر است که  این نمایشگاه به مدت 2 هفته دایر است .

توجه به حقوق كودكان و فرزندان
شرع مقدس اسلام با هدف جلب مشاركت اوليا در خصوص تربيت فرزندان، جايگاه حقوقي به تربيت فرزندان بخشيده است. يك پدر در صورتي مي تواند فرزندش را نيكو تربيت نمايد كه به حقوق فرزندش آشنا بوده و آن را به نيكي ادا نمايد.

رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) فرمود:
ان لهم عليك من الحق اَن تعدل بينهم كما أن لك عليهم من الحق أن يبروك؛ حق آنان به تو اين است كه بين آن ها به عدالت رفتار نمايي هم چنان كه حق تو بر آن ها اين است كه به تو نيكي نمايند.(1)

و فرمود: حق الولد علي والده أن يعلمه الكتابه و السباحه و الرمايه و أن لايرزقه الأطيبا؛ حق فرزند بر پدرش اين است كه نوشتن و شناگري و تيراندازي را به فرزندش بياموزد و روزي حلال براي او فراهم نمايد.(2)

و در روايت ديگر فرمود: حق الولد علي والده اَنْ يحسن اسمه اذا ولد و ان یعلمه الکتابه اذا کبر و ان یعف فرجه اذا ادرک؛ حق فرزند اين است كه پدرش نام نيكو بر او بگذرد و زمينه ازدواجش را فراهم كند و نوشتن يادش دهد. (3)

و فرمود:أدبوا اولادكم علي ثلاث خصال: حب بينكم و حب اهل بيته و قرائة القرآن؛ فرزندان خود را با سه خصلت تربيت نماييد: محبت و دوست داشتن پيامبر و خاندانش و خواندن قرآن.(4)

1. كنز العمال، 45349
2. مستدرک الوسائل ، ج 15، ص 165.

3 .همان، ص 169.
4. كنزالعمال، ص45410

2) داشتن روش و زبان كودكي با كودكان

پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلَّم) فرمود: «مَن كانَ لَه صَبي فلَيتصاب له؛ هر كس كودك داشته باشد بايد با او كودكي كند!»(1)

هم بازي شدن با كودكان يك روش تربيتي است كه در سيره ي رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) مشهود است. جابر بن عبدالله انصاري مي گويد:

«دخلت علي النبي (صلي الله عليه و آله و سلَّم) و الحسن و الحسين (عليه السَّلام) علي ظهره و هو يجثو لهما و يقول: نعم الجمل جملكما و نعم العدلان انتما؛ بر رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) وارد شدم ديدم حسن و حسين (عليه السَّلام) بر پشت آن حضرت سوار شده بودند و آن حضرت بچه ها را بر پشت خود حمل مي كرد و مي گفت: شتر شما خوب شتري است و شما نيز خوب سواركاراني هستيد!» (2)

ابوهريره مي گويد:
«سمع اذناي هاتان و بصرعينان هاتان رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلَّم) و هو آخذ بيديه بكتفي الحسن و الحسين و قدماهما علي قدم رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلَّم) و يقول ترق عين بقة قال: فرقا الغلام حتي وضع قدميه علي صدر رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلَّم) ثم قال له:‌ افتح فاك ثم قبله ثم قال: اللهم أحبه فاني احبه …؛ »
«اين دو گوشم شنيد و اين دو چشمم ديد كه رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) دستانش را روي شانه هاي حسن و حسينش گذاشته بود و پاي آن دو روي پاي رسول خدا قرار داشت و رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) به آن بچه ها مي گفت: «ترق عين بقة ؛ بچه چشم كوچكم بالا بيا! آنگاه يكي از بچه ها بالا رفت به گونه اي كه پاهاي خود را روي سينه پيامبر نهاد. سپس پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلَّم) فرمود: دهانت را باز كن آنگاه وي را بوسيد و فرمود: خدايا او را دوست بدار همانا من او را دوست مي دارم.» (3)

جزري در همان منبع گفته است:
«انه عليه الصلاة و السلام كان يرقص الحسن أو الحسين و يقول: فرقة ترق عين بقة فترقي الغلام حتي وضع قدميه علي صدره؛ رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) حسن و حسينش را بازي مي داد و مي گفت: بچه كوچكم، بچه كوچكم! بالا بيا چشم كوچولو! آن هم بالا مي رفت و پاهايش را بر سينه رسول خدا مي نهاد.» (4)

از نظر اسلام، مسئوليت پدر و مادر فقط اداره زندگي مادي و تأمين نيازهاي جسماني كودك نيست، بلكه پاسخ گويي به نيازهاي عاطفي و رواني كودك و توجه به جنبه هاي تربيتي وي نيز برعهده ي والدين است. مسئوليت والدين در برابر فرزندان آن چنان سنگين است كه امام سجاد (عليه السَّلام) از پيشگاه خداوند براي انجام اين رسالت ارزشمند طلب ياري كرد: «و اَعِنّي عَلَي تَربِيَتِهِم وَ تَأديبِهِم وَ بَِرِّّهِم؛ بار خدا يا مرا در تربيت و تأديب فرزندانم ياري و مدد بفرما.»(5)

جامع ترين تعبيري كه گستره ي والدين در برابر فرزندان را نشان مي دهد، واژه ي تأديب و تربيت است و در روايات گوناگون از والدين خواسته شده است كه به آن اهميت دهند. علي (عليه السَّلام) در اين باره فرمود: «ارزش گذاري و تفضل هيچ پدري به فرزندش بهتر از آموختن ادب شايسته نيست.» (6)

اگر والدين بتوانند از ابتداي كودكي، رابطه ي خوبي با كودكان برقرار كنند و آن ها را تربيت و نيازهاي عاطفي و رواني آن ها را ارضا كنند، بي گمان در دوران نوجواني و جواني نيز ارتباط بهتر و سالم تري خواهند داشت.

1. كنز العمال، ص 45413 به نقل از همان، ص48.
2. بحارالانوار، ج43، ص285 .
. 3بحارالانوار، ج104، ص286 .

4. بحار الانوار، ج43، ص287.
5. صحيفه سجاديه، ص124 .
6.مستدرك الوسائل، ج2، ص625، به نقل ازمحمد صادق، شجاعی،بازی کودک در اسلام ، ص28.
 

1) رابطه عاطفي و دوستانه با فرزندان

كودكان و نوجوانان همانند گلبرگ هاي بهاري لطيف و حساس هستند. از اين رو مكتب اسلام توصيه جدي نموده است كه بزرگسالان خصوصاً والدين با آنان رفتار ملايم و محبت آميزي داشته باشند رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) فرمود: أََحِبُّوا الصِّبيَانَ وَ ارحَمُوهُم:به خردسالان محبت و مهرورزي نماييد.(1)

در تاريخ رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلَّم) آمده است روزي آن حضرت وارد بر عثمان بن مظعون شده مشاهده نمودند كه :

«مَعَهُ صَبِّيٌ لَهُ صَغيرٌ يَلثِمُهُ قال: اْبنُكَ هذا؟ قال نعم قال: اَتُحِبُّهُ يا عُثمانُ؟ قال: اي واللهِ يا رسولَ اللهِ انّي اُحِبُّهُ! قالَ: أفَلا أزيدُكَ لَهُ حُبّاً؟ قالَ: بلي فِداكَ أبي و أمّي! قال: انّهُ مَنْ يَرْضي صَبِيّاً لَهُ صَغيراً مِنْ نَسْلِهِ حتّي يَرْضي يَرْضاهُ اللهُ يَوْمَ القِيامَةِ حتّي يَرْضي؛ بچه خردسالي نزد عثمان بود او را مي بوسيد، پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلَّم) پرسيدند اين كودك بچه توست؟ وي پاسخ داد بلي. فرمود: او را دوست داري؟ عثمان گفت: بلي يا رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلَّم) او را دوست مي دارم. پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلَّم) فرمود: آيا مي خواهي دوستيت را افزايش دهم؟ عثمان گفت: بلي پدر و مادرم به فدايت. فرمود: هر كس بچه خردسالي از نسل خود را راضي كند به گونه اي كه خشنود شود، خداوند او را در قيامت خشنود گرداند.» (2)

و در روايت ديگري رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) فرمود:
«مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ كَتَبَ اللهُ عزوجلَّ لَهُ حَسَنَةً وَ مَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللهُ يَوْمَ القِيامَةِ وَ مَنْ عَلَّمَهُ القُرآنَ دُعِيَ بِالأبَوَيْنَ فَيُكْسَيانِ حُلَّتَيْنِ يُضيءُ مِنْ نُورِهِما وُجوُهُ اَهْلِ الجَنَّةِ؛ هر كس فرزندش را ببوسد خداوند برايش حسنه مي نويسد و هر كس او را شاد گرداند خداوند در روز قيامت او را شاد مي گرداند و هر كس به او قرآن بياموزد والدين او را در قيامت فرا مي خوانند و دو لباس به آنان مي پوشانند كه صورت اهل بهشت از نور آن حله ها روشن مي شود.» (3)

رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلَّم) در علت و ضرورت محبت به كودكان فرمود:
اُحِبُّ الصبيان لخسم: الاول انهم هم البكاؤوُن و الثاني يتمرغون بالتراب و الثالث يختصمون من غير حقه. و الرابع لايَدخرون لغه شيئاً. و الخامس يعمرون ثم يخربون؛
بچه ها را به خاطر پنج خصلت دوست دارم:
1ـ چون اهل گريه هستند! (يعني زود مي شكنند)
2ـ خاكبازي مي كنند! (يعني خاكي هستند)
3ـ بدون كينه با هم دعوا مي كنند. (كينه ي همديگر را به دل نمي گيرند)
4ـ براي فردا چيزي را ذخيره نمي كنند. (يعني حريص نيستند)
5ـ مي سازند سپس خراب مي كنند. (يعني به دنيا دل نبسته اند) (4)

در تاريخ آمده است كه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلَّم) درباره ي شيوه ي برخورد اوليا با فرزندان مي فرمايد: «لاتَضْرِبُوا اَطفَالَكُم عَلي بُكَاَئَهُم لِاَنَّ بُكَائَهُم اَربَعَهَ اشهَدُ شَهَادَهُ اَن لَا اِلَهَ اِلاّ اللهُ؛ فرزندانتان را به خاطر گريه و زاري نزنيد، چون گريه بچه ها تا چهار ماهگي به معناي شهادت بر وحدانيت خداوند است.»(5)

نقل است كه پيامبر اسلام (صلي الله عليه و آله و سلَّم) در وسط نماز وقتي صداي گريه بچه خردسال را مي شنيد نماز را سريعاً به پايان مي برد وقتي مردم سؤال مي كردند: يا رسول الله چرا نماز را با شتاب به پايان برديد؟ مي فرمود: «أَومَا سَمِعتُم صُرَاخَ الصَّبِيِّ؛ آيا صداي گريه بچه را نشنيديد.»(6)

1. اصول كافي، ج6، ص49 .
2. كنز العمال، ص958
3. اصول كافي، ج6، ص49.
4. مواعظ العدديه، به نقل از همان.

5. وسايل الشيعه، ج21، ص447.
6. وسايل الشيعه، ج8، ص419.

حضرت هادي عليه السلام حدود هجده سالگي يعني تقريباً در سال 230 هـ. ق با زني به نام حديث يا سوسن ازدواج کرد که ثمره اين ازدواج امام حسن عسکري عليه السلام است. فرزندان ديگر امام عبارتند از : حسين، محمد ،جعفر کذاب و دختري به نام عليّه يا عايشه.

البته برای مادر امام حسن عسگری علیه السلام در تاریخ نام‌هایی دیگر ذکر شده است که عبارت است از:
حدیثه، حریبه، سلیل، و جدّه.
او در ولایت خودش پادشاه زاده بود، به پرهیزگاری شهرت داشت و پس از شهادت امام حسن عسگری علیه السلام، دادرس شیعیان بود.

امام هادی علیه السلام درباره اش فرمود:
«سلیل از هر آفت و عیب و نقص و پلیدی منزه است.»

منابع :
بحار الانوار، ج 50، ص 238، منتهی الامال، ج 2، ص264